Ze względu na agresywne działania Rosji wobec Ukrainy Kijów zamierza zwrócić się do Ankary o zamknięcie dla rosyjskich statków cieśniny Bosfor – oświadczył w czwartek dowódca ukraińskiej marynarki wojennej admirał Ihor Woronczenko.
Wojskowy wyjaśnił, że Ukraina ma zamiar powołać się na zapisy konwencji z Montreux, która reguluje zasady przechodzenia statków i okrętów przez cieśniny Bosfor i Dardanele w Turcji.
“W konwencji Montreux jest jasno wskazane: jeśli dochodzi do konfliktu dwóch państw, a jedno z nich jest agresorem, Bosfor jest automatycznie zamykany dla jednostek płynących pod jego (agresora) banderą” – argumentował admirał Woronczenko.
Ujawnił, że rozmawiał o tym już wcześniej z dowódcą tureckiej marynarki wojennej -We wrześniu w kwaterze NATO w Neapolu zapytałem dowódcę marynarki Turcji: “Czy zamknięcie Bosfor dla państwa agresora, jeśli dojdzie do agresji Rosji przeciwko Ukrainie?”. Dowódca odpowiedział: “Wypełnimy postanowienia konwencji” – zaznaczył Woronczenko.
Według konwencji kontrolę nad Bosforem i Dardanelami sprawuje Turcja, jednak w czasach pokoju nie ma ona prawa ograniczać swobody przepływu ani statkom cywilnym innych państw, ani okrętom wojennym, w tym ostatnim przypadku pod warunkiem, że nie przekroczą one pewnego tonażu i uprzedzą Ankarę 15 dni wcześniej o swoich zamiarach. Dodatkowo okręty wojenne należące do państw, które nie leżą nad Morzem Czarnym, mogą przebywać na tym morzu tylko 21 dni.
W razie wybuchu wojny sytuacja jest podobna, pod warunkiem, że Turcja zachowa neutralność. Tylko państwa, które znajdują się w stanie wojny, nie mają prawa wpływać w cieśniny, z wyjątkiem kraju, który padł ofiarą agresji, oraz państw sojuszniczych płynących mu z pomocą. Natomiast wtedy, gdy Turcja sama przystąpi do wojny, decyzja w tej sprawie należy już tylko do Ankary.
Ukraina uznała za agresję Rosji ostrzelanie przez jej siły trzech niewielkich ukraińskich okrętów w rejonie Cieśniny Kerczeńskiej między Morzem Czarnym i Azowskim. Do incydentu doszło w niedzielę.
W jego wyniku rannych zostało czterech ukraińskich marynarzy – poinformowała we wtorek wiceprzewodnicząca Rady Najwyższej (parlamentu) Ukrainy Iryna Heraszczenko; wcześniej strona ukraińska mówiła o sześciu rannych. Załogi trzech okrętów stanowiły 24 osoby. Zostały one zatrzymane przez Rosjan. W związku z atakiem Kijów ogłosił stan wojenny w obwodach graniczących z Rosją, separatystycznym Naddniestrzemm w Mołdawii oraz Morzem Czarnym i Azowskim.