Pentagon pokazał w mediach społecznościowych zdjęcie ogromnej bomby GBU-57, po czym szybko je usunął. Zdaniem wielu komentatorów była to groźba pod adresem Iranu.
GBU-57 Massive Ordnance Penetrator to bomba typu bunker buster, przeznaczona do niszczenia podziemnych umocnień. Zaczęto ją opracowywać w 2002 roku, ale szybko porzucono ten projekt. Wznowiono go po inwazji na Irak, kiedy okazało się, że bombardowanie dotychczasowymi bombami takiego typu, ważącymi po ok. 2300 kg GBU-28 i GBU-37, okazało się być mniej skuteczne niż się spodziewano. GBU-57 jest od nich znacznie większa, waży ponad 13 ton, z czego sam materiał wybuchowy waży 2,5 tony. Nieoficjalnie mówi się, że może razić umocnienia znajdujące się nawet 60 metrów pod ziemią.
Jak donosi agencja AP, 2 maja Pentagon opublikował zdjęcia tej bomby na facebookowym profilu bazy lotniczej Whiteman w Missouri. W tej bazie stacjonują bombowce B-2 – jedyne samoloty w arsenale USA, które są w stanie ją przenieść i zrzucić na cel. Po pewnym czasie to zdjęcie zostało bez komentarza usunięte. Wcześniej zauważył je branżowy portal Warzone – fotografie znikły dzień po tym, gdy dziennikarze o nie zapytali.
US Air Force 509th Munitions Squadron at Whiteman Air Force Base, Missouri, added two GBU-57 Massive Ordnance Penetrators to their arsenal, so they can test their performance.
Photos from Whiteman Air Force Base Facebook page pic.twitter.com/VeeNK4ZZoc
— Ryan Chan 陳家翹 (@ryankakiuchan) May 3, 2023
Zdaniem komentatorów opublikowanie tego zdjęcia nie było przypadkiem, a groźbą pod adresem Iranu. Zdjęcia satelitarne firmy Planet Labs pokazały bowiem niedawno, że Irańczycy kopią tunele w pobliżu placówki nuklearnej Natanz. Analitycy podejrzewają, że znajdą się w nich wirówki, które przyspieszą proces wzbogacania uranu potrzebnego do budowy bomby atomowej. Pentagon bardzo rzadko chwali się GBU-57, ale w 2019 roku – kiedy stosunki z Teheranem były wyjątkowo napięte – opublikowali nagranie, na którym B2 zrzuca dwie sztuki na poligon.
Pytaniem pozostaje to, czy ta bomba okazałaby się skuteczna. Według analityków rozmiar prac wskazuje, że tunele będą położone na głębokości 80 do 100 metrów, a sama bomba, według strony amerykańskiej, może przebić się przez 60 metrów ziemi. Wcześniej amerykańscy wojskowi sugerowali jednak, że można zrzucić dwie w to samo miejsce, tym samym zwiększając głębokość penetracji. AP zauważa też, że obecnie cała flota B-2 jest uziemiona po pożarze, do którego doszło w grudniu podczas awaryjnego lądowania. Siły powietrzne twierdziły jednak wcześniej, że B-2 mogą latać jeśli będzie ku temu istotna potrzeba.
Jeśli chodzi o usunięcie zdjęcia, to zdaniem ekspertów doszło do niego, bo Pentagon zdradził nim więcej niż chciał. Rahul Udoshi, analityk z Janes, zauważył, że sądząc po widocznych na nim napisach na bombie jej waga wynosi 12 300 kg, o ponad tonę mniej, niż dotychczas sądzono. To zdjęcie zdradziło też, z jakiego materiału wybuchowego stworzono jej głowicę – mieszaniny popularnego AFX-757 i nowego PBXN-114.