Stolica Szkocji uczci niedźwiedzia Wojtka i bohaterów spod Monte Cassino

W Edynburgu, stolicy Szkocji, odbędą się obchody ku pamięci niedźwiedzia Wojtka. W ich trakcie uczestnicy oddadzą też cześć bohaterom bitwy pod Monte Cassino.

Wojtek był niedźwiedziem syryjskim, który został kupiony przez polskich żołnierzy od perskiego chłopca, którego spotkali podczas marszu z Pahlevi od Palestyny. W sierpniu 1942 roku niedźwiadek został podarowany 22 Kompanii Zaopatrywania Artylerii. Gdy podrósł, żołnierze nauczyli go maszerować, pić piwo i palić papierosy – chociaż te ostanie wolał zjadać. Lubili się też z nim siłować. Kiedy II Korpus został skierowany do Włoch, okazało się, że brytyjski regulamin zabrania transportu zwierząt statkami. Aby obejść ten zakaz, Wojtek został oficjalnie wciągnięty do polskiego wojska i otrzymał stopień szeregowca.

Wojtek wziął udział w bitwie o Monte Cassino. Miał pomagać swoim towarzyszom broni poprzez noszenie ciężkich skrzyń z amunicją artyleryjską. Niektórzy historycy to kwestionują, ale co najmniej jeden brytyjski żołnierz zarzekał się po wojnie, że widział to na własne oczy. Za swoją służbę dostał awans na stopień kaprala, a jego kompania przyjęła nowy symbol – niedźwiedzia niosącego pocisk artyleryjski. Bitwa o Monte Cassino była jedną z najważniejszych bitew kampanii włoskiej, jej celem było przebicie się przez Linię Gustawa i otwarcie drogi na Rzym. Trzy wcześniejsze szturmy i zbombardowanie stojącego na tym wzgórzu klasztoru zakończyły się porażką. Polacy wzięli tę pozycję za drugim podejściem, ponosząc w czasie szturmu ciężkie straty.

Po wojnie Wojtek, wraz z resztą kolegów z oddziału, trafił do Berwickshire w Szkocji. Szybko stał się gwiazdą wśród okolicznych mieszkańców i dziennikarzy. Po demobilizacji w 1947 roku przekazano go do ZOO w Edynburgu. Często był tam odwiedzany przez weteranów, którzy mieli zwyczaj rzucać mu paczki papierosów. Poznawał ich twarze, reagował też pozytywnie na dźwięk języka polskiego. Często też występował w popularnym programie dla dzieci Blue Peter na antenie BBC. Zdechł w grudniu 1963 roku, w wieku 20 lat.

18 maja w Edynburgu odbędzie się Dzień Wojtka. Będą połączone z obchodami 80. rocznicy bitwy pod Monte Cassino. W trakcie ma przemówić polski konsul i Aileen Orr, autorka popularnej książki historycznej o Wojtku. Organizatorzy, organizacja Wojtek Scotland, twierdzą, że te obcody będą okazją do świętowania związków między Polską i Szkocją i wspólnej historii tych państw.