Departament Stanu USA w środę oskarżył Rosję o pogwałcenie zakazu stosowania broni chemicznej poprzez użycie przeciwko ukraińskim żołnierzom środka duszącego – chloropikryny. Nie był to odosobniony przypadek – podkreślono.
Użycie chloropikryny było “prawdopodobnie spowodowane chęcią (…) wyparcia sił ukraińskich z ufortyfikowanych pozycji i osiągnięcia taktycznych korzyści na polu bitwy” – przekazał Departament Stanu w oświadczeniu.
Zapowiedział, że przedstawi Kongresowi USA ustalenia, z których wynika, że użycie przez Rosję chloropikryny przeciwko żołnierzom ukraińskim stanowi naruszenie Konwencji o zakazie broni chemicznej (CWC). Zdaniem ministerstwa użycie gazu przez Moskwę “wynika z tego samego schematu, co operacje mające na celu otrucie” przywódcy opozycji antykremlowskiej Aleksieja Nawalnego w 2020 r. oraz byłego rosyjskiego agenta Siergieja Skripala i jego córki Julii w 2018 r. za pomocą środka paraliżującego z grupy Nowiczok.
Chloropikryna znajduje się w spisie środków zakazanych przez Organizację ds. Zakazu Broni Chemicznej (OPCW), utworzoną w celu monitorowania przestrzegania konwencji.
Strona ukraińska twierdzi, że Rosja coraz częściej używa w Ukrainie nielegalnych środków służących do tłumienia zamieszek. Podczas demonstracji cywile mogą uciec przed gazem, jednak tkwiący w okopach i pozbawieni masek przeciwgazowych żołnierze mogą albo uciekać pod ostrzałem wroga, albo ryzykować uduszenie.
Departament Stanu uznał ponadto, że Rosja złamała zakaz CWC dotyczący stosowania środków tłumienia zamieszek podczas wojny. Oświadczył też, że nakłada sankcje na trzy rosyjskie podmioty państwowe powiązane z moskiewskimi programami broni chemicznej i biologicznej, w tym na wyspecjalizowaną jednostkę wojskową, która ułatwiała użycie chloropikryny przeciwko żołnierzom ukraińskim. Sankcje nałożono także na cztery rosyjskie firmy wspierające te trzy podmioty.
Niezależnie od tego ministerstwo skarbu (finansów) USA nałożyło sankcje na trzy podmioty i dwie osoby fizyczne zaangażowane w zakup materiałów dla rosyjskich instytutów wojskowych zaangażowanych w krajowe programy broni chemicznej i biologicznej.
Podczas posiedzeń na forum OPCW Rosja i Ukraina oskarżają się wzajemnie o łamanie traktatu, jednak OPCW twierdzi, że nie została formalnie poproszona o wszczęcie śledztwa w sprawie używania substancji zabronionych w Ukrainie.