Po 25 latach zabiegów przywrócono język polski na maturze

778 licealistów w polskich szkołach na Litwie we wtorek przystąpiło do matury z języka ojczystego i literatury, którą przywrócono po 25 latach zabiegów – powiedziała PAP Krystyna Dzierżyńska, prezes Stowarzyszenia Szkół Polskich na Litwie Macierz Szkolna.

Matura z języka polskiego ma rangę egzaminu państwowego, a zatem uzyskana ocena zostanie uwzględniona przy rekrutacji na wyższe uczelnie.

Przez ostatnie ćwierć wieku maturzyści szkół z polskich językiem nauczania egzamin z języka ojczystego zdawali jedynie na poziomie szkolnym, a jego ocena nie była brana pod uwagę nawet przy wstępowaniu na polonistykę na litewskich uczelniach.

„Dzień 18 czerwca jest dla nas dniem historycznym. Po cierpliwym i dociekliwym ćwierćwieczu wreszcie się udało przywrócić egzamin z języka ojczystego w naszych szkołach na należyty poziom” – wyjaśniła Dzierżyńska.

W 1998 roku decyzją ówczesnego ministra oświaty Litwy ranga matury z języka ojczystego w szkołach mniejszości narodowych została obniżona do nieobowiązkowego egzaminu szkolnego. Decyzja ta wywołała oburzenie społeczności polskiej, która zebrała wówczas 25 tys. podpisów pod apelem do rządu o przywrócenie egzaminu. Zorganizowano też wielotysięczny wiec protestacyjny, ale postulat nie został spełniony.

Przez następne lata kwestia egzaminu maturalnego z języka ojczystego była podnoszona przez Polaków na wszystkich spotkaniach dotyczących oświaty na Litwie oraz w rozmowach polsko-litewskich.

Sprawa ruszyła, gdy w 2019 roku ministrowie oświaty Litwy i Polski podpisali deklarację w sprawie edukacji polskiej mniejszości narodowej w Republice Litewskiej i litewskiej mniejszości narodowej w Rzeczypospolitej Polskiej, która zakładała m.in. analizę możliwości wprowadzenia matury z polskiego jako języka ojczystego na poziomie państwowym na Litwie i zaliczenia wyniku egzaminu przy wstępie na uczelnie. Rok później podpisano harmonogram wdrożenia tego projektu.

Dzierżyńska podkreśla, że ważną decyzją była też udzielona w 2019 roku zgoda Wilna na sprowadzenie podręczników do nauczania języka polskiego z Polski.

„Dotychczasowe nasze podręczniki, wydane przed 20 laty, były moralnie przestarzałe i fizycznie sfatygowane. Sprowadzenie podręczników z Polski było bardzo wydatną pomocą przy przygotowywaniu się do egzaminu maturalnego” – dodaje.

Dzierżyńska zwraca uwagę, że możliwość nauki z podręczników wydanych w Polsce, a także przywrócenie egzaminu maturalnego wzmocni poziom i jakość nauczania języka polskiego, który przez ostatnie lata „był spychany na margines i na co nie mogliśmy się zgodzić”.

W tym roku polscy maturzyści musieli napisać rozprawkę na jeden z trzech tematów: „Indywidualizm – przejaw wielkości człowieka czy wyraz pychy?”, „O jakich ważnych dla człowieka wartościach rozważają twórcy w dramatach?”, „Interpretacja wiersza Zbigniewa Herberta – Przesłanie Pana Cogito”. Wyniki egzaminu będą znane 12 lipca.

Na Litwie jest około 70 szkół z polskim językiem nauczania, do których uczęszcza ponad 12 tys. uczniów.