Państwa na całym świecie tracą setki miliardów dolarów rocznie na skutek nadużyć podatkowych. Gdzie podziały się te pieniądze?

Państwa na całym świecie tracą setki miliardów dolarów rocznie na skutek nadużyć podatkowych – pisze premier Mateusz Morawiecki w tekście opublikowanym w czwartek w niemieckim dzienniku ekonomicznym “Handelsblatt”, wzywając do “globalnej krucjaty” przeciw uchylaniu się od płacenia podatków.

“Koronawirus to zdecydowanie jeden z największych kryzysów w światowej gospodarce” – pisze szef polskiego rządu w “Handelsblatt”. “Wiele gospodarek może potrzebować lat, aby powrócić do poziomu wyników z 2019 r. Nie możemy pozwolić, aby koszty kryzysu spadły słabszych i biedniejszych” – przekonuje.

Premier podkreśla, że według raportu organizacji Tax Justice Network (TJN) “z 427 miliardów dolarów strat podatkowych rocznie 245 miliardów dolarów wynika z nadużyć podatkowych popełnianych przez duże międzynarodowe korporacje, a 182 miliardy dolarów – z oszustw podatkowych dokonywanych przez osoby prywatne”.

“Gdzie podziały się te pieniądze? Wygenerowane zyski w wysokości 1,38 biliona dolarów nie były opodatkowane w krajach, w których zostały osiągnięte, ale zostały przeniesione do rajów podatkowych o wyjątkowo niskim lub nieistniejącym obciążeniu podatkowym. Bogaci zapłacili mniej podatków, niż powinni byli zapłacić” – zauważa Morawiecki i dodaje, że “jeśli naprawdę chcemy zwalczać nierówności na świecie w naszych krajach, musimy teraz pilnie zająć się problemem globalnego unikania opodatkowania”.

“Kwestia ogólnoświatowej działalności karuzeli podatkowych nie ogranicza się, jak się czasem błędnie zakłada, do rajów podatkowych – pisze premier Morawiecki. – We wspomnianym raporcie (TJN) wymieniono cztery kraje i terytoria, które są jednymi z najbardziej odpowiedzialnych za szarą strefę finansową: Kajmany (16,5 proc. globalnych strat podatkowych, czyli 70 mld dolarów), Wielka Brytania (10 proc., 42 mld dolarów), Holandia (8,5 proc., ponad 36 mld dolarów) i Luksemburg (6,5 proc., ponad 27 mld dolarów)”. Morawiecki dodaje, że “z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego wynika, że Unia Europejska traci co najmniej 170 mld euro rocznie na rzecz rajów podatkowych”.

Premier przypomina w swoim tekście, że “do 2015 roku luka VAT w Polsce była nadal ogromna: udział niezapłaconego podatku VAT wynosił od 25 do 27 proc”. “Udało nam się to zmniejszyć do około 8-9 procent. W krajach UE to średnio 12 procent tego podatku” – dodaje.

Ambicją Polski jest dziś “zainicjowanie globalnej krucjaty przeciwko unikaniu opodatkowania” – pisze Morawiecki. “Jako lider w zmniejszaniu luki VAT Polska proponuje europejską konwencję przeciwko oszustwom związanym z VAT w celu zwalczania mafii VAT. Pokazaliśmy, że można pomyśleć niedogmatycznie o tym, jak radykalnie poprawić prawidłowość płacenia podatku VAT poprzez współpracę międzyrządową na szczeblu europejskim”. Podkreśla, że “zmniejszenie luki VAT w UE (…) powinno stać się jednym z priorytetów Unii Europejskiej na najbliższe trzy lata”.

Morawiecki jest zdania, że “zostały osiągnięte granice tolerancji dla zerowego opodatkowania dużych międzynarodowych przedsiębiorstw”. “Dlatego chcemy zachęcić naszych partnerów do wspólnego działania i podjęcia realnych kroków w walce o równe szanse w gospodarce i powrót na ścieżkę wzrostu” – podkreśla.

“To, jak reagujemy na kryzys Covid-19 i jak podejmujemy niezbędne środki, aby europejska gospodarka wyszła z tego silniejsza, ma ogromne znaczenie dla milionów pracowników i ich możliwości powrotu do normalności” – ocenia.

Jak pisze premier, Polska proponuje w tej sytuacji “szereg działań o charakterze kamieni milowych, które należy rozumieć jako drogowskazy do światowych standardów uczciwej polityki podatkowej, jako filary sprawiedliwości podatkowej”.

“Po pierwsze: kontrola publiczna nad polityką podatkową dużych międzynarodowych korporacji oraz przejrzystość ich transakcji finansowych i strategii podatkowych. Po drugie: partnerstwo między państwami i uczciwymi firmami, na przykład w zakresie środków pomocowych w zwalczaniu skutków pandemii koronawirusa, aż po ogólne zamówienia publiczne. Po trzecie: te same standardy uczciwego opodatkowania we wszystkich krajach, a tym samym wyraźna czerwona kartka dla tych krajów, które trwale sprzyjają przenoszeniu pieniędzy podatników do rajów podatkowych” – wymienia.

“Bo każde euro, które trafia w ten sposób do narodowego budżetu Holandii czy Luksemburga, oznacza stratę kilkudziesięciu lub kilkuset euro dla gospodarstw domowych krajów, w których osiągnięto zyski – np. Polski, Niemiec, Francji, Czech lub Rumunii”.

Na zakończenie tekstu w “Handelsblatt” premier Mateusz Morawiecki pisze: “Ustanawianie światowych standardów i walka o uczciwe, równe szanse odgrywa kluczową rolę w budowaniu nowego porządku. Świat po pandemii będzie potrzebował takiego nowego porządku. Kamieniem węgielnym jest zniesienie rajów podatkowych – poprzez nową umowę społeczną dla rzeczywistości po pandemii”. (PAP)

bml/ akl/