Ożywili „wirusa zombie”, który blisko 50 tysięcy lat przeleżał pod lodem. „Pozostawał uśpiony od czasów prehistorycznych”

Topniejące pokłady wiecznej zmarzliny uwolniły materiały, które w lodowym uścisku spędziły dziesiątki tysięcy lat. Badał je m. in. zespół kierowany przez Jean-Marie Alempic, mikrobiologa z francuskiego Narodowego Centrum Badań Naukowych. W przebadanych próbkach naukowcy odkryli mnóstwo drobnoustrojów, wśród których nie brakowało uśpionych od tysięcy lat wirusów. Niektóre z nich mogą okazać się śmiertelne groźne dla naszego gatunku. 

Analizując pojawiające się w zmarzlinie drobnoustroje, naukowcy wskrzesili wiele wirusów określanych jako „zombie”. Jeden z nich jest swoistym rekordzistą, bo przetrwał pod lodową skorupą blisko 50 tysięcy lat. Zdaniem kierującego pracami francuskiego mikrobiologa, groźny jest nie tylko ten najstarszy. Wszystkie odkryte wirusy stanowią – według zespołu z NCBN – „ogromne zagrożenie dla zdrowia publicznego”. Badacze apelują, by tematem zainteresowało się szersze grono naukowców, gdyż ich zdaniem konieczne jest przeprowadzenie dalszych analiz, tym razem na znacznie szerszą skalę, aby ocenić jak duże jest ryzyko.

– Jedna czwarta półkuli północnej jest pokryta trwale zamarzniętym gruntem, zwanym wieczną zmarzliną. W wyniku ocieplenia klimatu nieodwracalne topnienie wiecznej zmarzliny uwalnia materię organiczną zamrożoną nawet na milion lat, z której większość rozkłada się na dwutlenek węgla i metan, jeszcze bardziej potęgując efekt cieplarniany. Część tej materii organicznej składa się również z ożywionych drobnoustrojów komórkowych (prokarionty, jednokomórkowe eukarionty) oraz wirusów, które pozostawały uśpione od czasów prehistorycznych – piszą naukowcy w tekście opublikowanym na portalu biorxiv.org.

Autorzy opracowania zauważają jednocześnie, że do niedawna w świecie naukowym dość powszechne było błędne przekonanie, iż „wirusy zombie” nie stanowią zagrożenia dla zdrowia publicznego.

– Aby przywrócić ocenę bliższą rzeczywistości, przedstawiamy wstępną charakterystykę 13 nowych wirusów wyizolowanych z 7 różnych starożytnych próbek wiecznej zmarzliny syberyjskiej, 1 z rzeki Lena i 1 z Kamczatki – informują, pokazując jednocześnie, jak groźne może okazać się ich znalezisko.

Z opinią francuskich badaczy zgodził się cytowany przez portal Science Alert wirusolog Eric Delwart z University of California w San Francisco, który zauważył, że odnalezione wirusy to dopiero początek badania tego, co kryje się pod wieczną zmarzliną. Naukowiec przyznał, że choć nie wiemy, jak długo wirusy mogą być zakaźne po wystawieniu na działanie warunków zewnętrznych i jakie jest prawdopodobieństwo, iż napotkają odpowiedniego gospodarza, to nie można wykluczyć, że jeden z nowych wirusów przystosuje się do współczesnych warunków i znajdzie swojego żywiciela.