Niemcy i Litwa podnoszą akcyzę na podgrzewany tytoń. PTG: to korzyść dla budżetu

Niemcy i Litwa dołączyły w ostatnich dniach do krajów europejskich, które podnoszą akcyzę na podgrzewany tytoń. Ta nowa kategoria wyrobów tytoniowych rośnie bardzo szybko i podwyżki danin są – zdaniem ekspertów – sposobem na to, by zapobiec niedoszacowaniu, a nawet znaczącemu spadkowi wpływów budżetowych.

“Podczas, gdy w Polsce akcyza na te wyroby wynosi zaledwie 20% akcyzy na tradycyjne papierosy, np. w Portugalii i Hiszpanii jest to 40%, a we Francji nawet 64%. W 2020 roku Łotwa i Słowacja również zrewidowały wysokość stawki, proponując opodatkowanie wyrobów nowatorskich na poziomie 50% akcyzy od papierosów. Ta nowa kategoria wyrobów tytoniowych rośnie bardzo szybko i taka sytuacja oznacza nie tylko utracone wpływy z tytułu niedoszacowania akcyzy na te wyroby. W dłuższej perspektywie, może on oznaczać znaczący spadek wpływów z akcyzy do budżetu państwa” – powiedział ISBnews Marek Romanowski, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Gospodarczego (PTG).

Do krajów, które podniosły akcyzę na podgrzewany tytoń dołączyły ostatnio Niemcy i Litwa.

Niemiecki Bundestag przegłosował przed weekendem podniesienie akcyzy na wyroby tytoniowe od 2022 roku. Zostanie podwyższona akcyza na papierosy tradycyjne, podgrzewacze tytoniu, e-papierosy oraz cygara i cygaretki. W przypadku podgrzewanego tytoniu, który jest najbliższym substytutem standardowego papierosa ma zostać wprowadzona akcyza w takiej samej wysokości jak na zwykłe papierosy. Do podobnych wniosków doszedł rząd Litwy – na lata 2022-2024 planowane jest tam stopniowe podwyższanie akcyzy na wszystkie wyroby tytoniowe, a akcyza na podgrzewany tytoń miałaby wzrosnąć w ciągu 3 lat o 97,1%.

Decyzje obu krajów są istotną informacją dla naszych decydentów. W Polsce trwa dyskusja czy podwyższenie akcyzy na wyroby nowatorskie powinno nastąpić już teraz czy lepiej poczekać na decyzje Komisji Europejskiej (na poziomie UE trwają konsultacje społeczne dotyczące zmiany dyrektywy tytoniowej).

Z kolei 29 czerwca w polskim Ministerstwie Finansów rozpocznie prace Forum Akcyzowe – pierwsze spotkanie będzie dotyczyć rynku wyrobów tytoniowych, e-papierosów oraz wyrobów nowatorskich, na którym zostaną poruszone kwestie akcyzowe.

Jeżeli chodzi o Niemcy, podniesienie akcyzy na wyroby tytoniowe to część strategii tamtejszego rządu, by poprzez wyższą cenę odciągnąć palaczy od nałogu. Opodatkowanie substancji zawierających nikotynę ma też – zdaniem niemieckich władz – na celu osiągnięcie istotnych celów, wśród których wymienione zostały m.in. przestrzeganie równości podatkowej dla wszystkich kategorii produktów oraz osiągnięcie dodatkowych wpływów budżetowych. Jeżeli chodzi o szybko rosnącą kategorię tzw. wyrobów nowatorskich, czyli podgrzewaczy tytoniu niemiecki ustawodawca stwierdził, że pełnią one tę samą funkcję co tradycyjne papierosy, bo dostarczają organizmowi nikotynę, stąd konieczne jest podwyższenie akcyzy na tytoniowe wkłady do podgrzewaczy. Od 2016 r. sprzedaż w Niemczech wyrobów nowatorskich rosła corocznie o 70%. Jednocześnie, na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że podwyższenie akcyzy na podgrzewacze tytoniu nie spowoduje załamania rynku tytoniu do podgrzewania. Niemieckie ministerstwo zakłada, że wpływy z podatku od tytoniu do podgrzewania będą rosły w tempie około 10% rocznie.

Rząd Litwy na posiedzeniu 14 czerwca poparł projekt podwyżki akcyzy na podgrzewany tytoń w wysokości – odpowiednio na poziomie 37,2% od 2022 r., 46,3% od 2023 r. i 57,6% od 2024 r. W tym kraju podgrzewacze są szczególnie popularne – co piąty papieros na Litwie jest już podgrzewany, Wilno jest jednym z liderów wśród europejskich stolic, jeżeli chodzi o liczbę użytkowników podgrzewaczy. Wyjątkową popularność wyrobów nowatorskich potwierdziła wiceminister finansów Litwy Rta Bilkštyt.

W związku z podwyżką stawki akcyzy na wyroby tytoniowe i wyroby alternatywne do budżetu Litwy w 2022 roku może trafić dodatkowo 10,8 mln, w 2023 – około 12,5 mln, a w 2024 – około 13,4 mln euro.

Polscy eksperci apelujący o podniesienie akcyzy na podgrzewacze tytoniu argumentują, że w naszym kraju mamy najniższą w Unii Europejskiej nominalną stawkę na tego typu produkty i każdego roku straty budżetu państwa idą w setki milionów. Przeciwnicy zwiększenia daniny przekonują, że należy poczekać na regulacje na poziomie unijnym.

Średni poziom akcyzy na paczkę produktów podgrzewanych w Europie wynosi 0,9 euro, a na paczkę papierosów 3,2 euro – oznacza to, że wysokość akcyzy na paczkę podgrzewanego tytoniu wynosi średnio w UE 28,1% akcyzy na papierosy tradycyjne. W Polsce poziom akcyzy na podgrzewany tytoń to tylko 20,2% akcyzy na zwykłe papierosy to 10 pkt proc. poniżej średniej UE.