Katolicki tygodnik “Gość Niedzielny” opublikował niedawno niezwykły przekład jednej z najpiękniejszych modlitw ku czci Matki Bożej – litani loretańskiej.
Jak podaje “GN”, tłumaczenie tej tradycyjnie odmawianaej w maju modlitwy maryjnyej na język quenya (język elfów ze stworzonego przez J.R.R. Tolkiena świata, w którym toczy się między innymi akcja “Władcy Pierścieni”) zostało zapoczątkowane przez samego autora trylogii, a dokończone przez polskiego księdza Michała Kosowskiego, specjalistę od “elfiej łaciny”.
Warto zaznaczyć, że sam Tolkien był osobą niezwykle wierzącą, cała stworzona przez niego saga ma mocne religijne nawiązania, a pojawiajace się w niej postacie nawiązują do tych przedstawionych w biblii i tradycji chrześcijańskiej. Co więcej, przesłanie jego książek głęboko czerpie z chrześcijańskiej filozofii i etyki.
Przypomnijmy, że litania loretańska rozpoczyna się od tradycyjnego Kyrie Eleyson i błagania skierowanego ku wszystkim Osobom Trójcy Świętej, by później przejść ku wezwaniom do licznych przymiotów Najświętszej Marii Panny, a zakończyć słowami modlitwy Baranku Boży, antyfoną “Pod Twoją obronę” i tzw. modlitwą św. Bernarda. W Polsce od XVII wieku ostatnim z wezwań litanii jest to zawierzające Maryi nasz kraj (na początku Królowo Korony Polskiej, a dziś Królowo Polski – módl się za nami).
Modlitwa, której początki sięgają późnego średniowiecza, towarzyszyła wiernym w czasach największych katastrof, epidemii i wojen więc być może w czasie pandemii koronawirusa warto szczególnie przypomnieć sobie jej słowa i jeszcze goręcej oddać się pod opiekę Matki Chrystusa?
Poniżej zamieszczamy Litanię Loretańską, w języku quenya, którą opublikował “Gość Niedzielny”:
„Arcandë Loreto” (‚Błaganie/Litania z Loreto’)
Heru, órava omessë.
A Hrísto, órava omessë.
Héru, órava omessë.
A Hrísto, ámë hlarë.
A Hrísto, ámë etehlarë.
Atar meneldëa, Eru,
órava omessë.
A Eruion, Mardorunando, Eru,
órava omessë.
A Airefëa Eru,
órava omessë.
A Airë Neldië, Eru Er,
órava omessë.
A Airë María, – arca atarmë –
Airë Eruontarië,
Airë Wendë mi Wenderon,
Amillë Hrísto,
Amillë Eruva Hostalë, (‘Bożego Zgromadzenia’)
Amillë Eruva lissëo,
Amillë ampoica,
Amillë vénëa,
Amillë alappina, (‘nietknięta’)
Amillë arta, (‘szlachetna’)
Amillë *ilúcarëa, (adj. ‘ il-úcarë-a’ – ‘*niewinna’)
Amillë ammanë, (‘najlepsza’)
Amillë Mára Quetto, (‘dobrego słowa’)
Amillë Ontaro,
Amillë Etelehtaro,
Wendë Assaila,
Wendë Alcarin, (‘chwalebna’)
Wendë Istaina, (‘znana – sławna’)
Wendë Vala, (‘można – potężna’)
Wendë Apsenena,
Wendë Voronda,
Ceniehyellë Failiëo, (‘cen-ië-hyellë’)
Mahalma Ingolëo, (‘ingolë’ – archaizm)
Tyarië Alasselmo,
Mirroanwë fairëa,
Mirroanwë hantalëo,
Mirroanwë Erëa *erunduriëo, (‘eru-ndur-ië’)
Losillë Muina,
Mindon Navindova,
Mindon Axollo Andamundava,
Coa Laurëa,
Marcirya Eruva Nilmëo,
Ando Erumano,
Él arinya, (‘él’ – archaizm)
Envinyatië laiwo,
Ortírië úcarindoron,
Alassë harninaron, (‘szczęście zranionych’)
Sámë Hrístova liëo, (‘ludu Chrystusa’)
Tári Valaron, ( w sensie ‘aniołów’)
Tári *Valataron, (lub: Minyataron, Nosseheruron – patriarcha – ‘praojciec’> ‘wódz klanów’)
Tári Tercánoron, (‘tercáno’ – ‘herold’, może: Apacánoron?)
Tári *Mentamoron, [pl. gen. ‘Apostoł’, gr ‘apóstolos’ – ‘wysłaniec’ (‘menta’ +’mo’)]
Tári Nwalyainaron, (‘nwalya-ina’ – ‘umęczony’)
Tári Voronwion, (‘wiernych’)
Tári Wendion,
Tári Ilyo Aimoron,
Tári ú Minya Úcarëo nostaina,
Tári Erumanenna tultaina, (tulta-)
Tári Anairë *Olosilliëo, [‚losille’ – ‚róża’, jak w: lassë>olassië (*Losilleono?)]
Tári nossëo,
Tári sérëo,
Tári Pellenórëo. (tylko w polskiej litanii)
Eulë Eruva, i aumapalyë úcari ambaro,
ámen apsenë, Heru.
Eulë Eruva, i aumapalyë úcari ambaro,
ámë etehlarë, Heru.
Eulë Eruva, i aumapalyë úcari ambaro,
órava omessë.
Arca atarmë, Airë Eruontarië,
Polien nalmë valdë vandaron Hrísto.
Ámen arcë
Anta men núrorelyan, Heru Eru, ná alya as vorima alwë fëo ar hravo: ar terë alcarinqua arcandë Anairëo Marío, voro Wendëo, ámë etelehtë nyérerello ar anta vorima alassë.
Terë Hrísto Herulmo.