Kim są “ruskie onuce” w sieci? Krótki wykład na podstawie jednego zdjęcia

Wczoraj w Warszawie odbyła się parada z okazji święta Wojska Polskiego. Udział w niej pewnej jednostki dał pretekst do szerzenia prorosyjskiej propagandy.

Wczoraj w mediach społecznościowych pojawiło się pewne zdjęcie. Przedstawia maszerujących na paradzie żołnierzy, którzy niosą sztandar. Widać na nim obok siebie godło Polski i Ukrainy. Zdjęcie rozeszło się bardzo szeroko, podawane dalej przez rozmaite prorosyjskie konta, zwane przez internautów „onucami” – od ulubionej części garderoby Rosjan. Zdjęcie to, ich zdaniem, ma być dowodem na rzekomą “ukrainizację Polski” i “upadek Wojska Polskiego”.

Wiedziałem, że odwalą coś takiego… 🤯 pic.twitter.com/l2awh2hEDt

— coolfonpl 🇵🇱 (@coolfonpl) August 15, 2024

Tymczasem prawda – jak to zazwyczaj bywa z udostępnianymi przez nich treściami – jest zupełnie inna. Jednostka, która jest widoczna na tych zdjęciach, to istniejąca od lat Brygada litewsko-polsko-ukraińska (LITPOLUKRBRIG). To, że na prezentowanej stopklatce nie widać litewskiej pogoni, która na ich sztandarze towarzyszy orłowi i tryzubowi, nie jest tutaj zapewne przypadkiem.

to sztandar Litewsko-Polsko-Ukraińskiej Brygady im. Wielkiego Hetmana Konstantego Ostrogskiego, w skrócie LITPOLUKRBRIG lub: Wielonarodowa Brygada.
Stworzona z jednostek litewskich, polskich i ukraińskich. Liczy 4500 żołnierzy, i stacjonuje w Lublinie. Uformowana w 2009r. pic.twitter.com/KjuHRmwesM

— PTR (@Baltic__Sea) August 15, 2024

LITPOLUKRBRIG nie ma nic wspólnego z obecną wojną i ogromną pomocą, jaką Polska zapewniła Ukrainie. Powstała bowiem już lata temu. List intencyjny w tej sprawie podpisano w listopadzie 2009 roku, a umowa została podpisana przez ministrów obrony we wrześniu 2014 roku. Pełną gotowość jednostka osiągnęła w 2017.
Sama jednostka liczy łącznie 4500 żołnierzy – 3500 Polaków, 560 Ukraińców i 350 Litwinów. Jej dowództwo mieści się w Lublinie. Funkcje dowódcze sprawują rotacyjnie oficerowie z trzech państw, które ją utworzyły. Obecnie jej dowódcą jest Polak, zastępcą Litwin, a szefem sztabu Ukrainiec.

Jednostka ta nie powstała także w celu „ukrainizacji” Polski. Celem jej powołania było zacieśnienie współpracy wojskowej między państwami, które w przeszłości wchodziły w skład Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Jej żołnierze biorą wspólnie udział w manewrach wojskowych, mają także współdziałać w ramach misji ONZ, NATO, UE, a także w ramach tymczasowych koalicji. Warto odnotować, że bataliony, które stały się jej zalążkiem – Litewsko-Polski i Ukraińsko-Polski Batalion Sił Pokojowych – brały udział w misjach w Kosowie, Syrii, Libanie, Iraku i Afganistanie.

Celem powstania tej brygady było także stworzenie zalążka do powołania Wyszechradzkiej Grupy Bojowej. W 2004 roku ministrowie obrony państw UE zgodzili się na utworzenie trzynastu grup bojowych, które pełnią dyżury w ramach Europejskich Sił Szybkiego Reagowania. W skład EU BG V4 weszły wojska Polski, Słowacji, Czech, Węgier, Litwy, Chorwacji, Łotwy i Ukrainy. Grupa ta pełniła dyżury w 2016, 2019 i 2023 roku.

Taka technika – wyciąganie zdjęć z kontekstu i liczenie, że ich odbiorcy go nie znają – jest często stosowana przez rosyjską propagandę. Jej liderzy liczą, że takie zdjęcia wywołają falę oburzenia, i z tego powodu będą dystrybuowane dalej przez innych użytkowników mediów społecznościowych, którzy nie podejmą wysiłku sprawdzenia na co w ogóle patrzą. Niestety ta technika jest tak popularna, bo działa. Podczas obecnej wojny widzieliśmy to wielokrotnie. Kilka miesięcy temu media społecznościowe obiegło na przykład zdjęcie żołnierzy, którzy maszerowali w czarno-czerwonych chustach. Towarzyszyły mu komentarze, że WP oddaje w ten sposób hołd UPA – gdy w rzeczywistości były to po prostu barwy jednostki, do której należeli, i nie miały nic wspólnego z Ukrainą.

Warto odnotować, że LITPOLUKRBRIG regularnie bierze udział w paradach w państwach członkowskich. Na przykład zdjęcie, które ilustruje ten artykuł, zrobiono w Kijowie, na obchodach dnia niepodległości Ukrainy w 2018 roku. Niestety nie wiemy, czy tamtejsze onuce płakały, że to dowód na polonizację Ukrainy.