Jourova grozi Polsce: “Odbierzemy fundusze za dyskryminowanie środowisk LGBT”

Wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Vera Jourova udzieliła wywiadu dla “Dziennika Gazety Prawnej”, podczas którego stwierdziła, iż unijny organ jest już wyposażony w narzędzia i mechanizmy umożliwiające odebranie Polsce unijnych funduszy. Powodem ma być “dyskryminowanie osób LGBT”.

Jourova na samym początku rozmowy odniosła się do kwestii wyboru nowego Rzecznika Praw Obywatelskich. Sejmowy impas ws. wyboru nowego ombudsmana znacznie przedłużył kadencję Adama Bodnara, w związku z czym Trybunał Konstytucyjny ma ocenić w środę konstytucyjność przepisu umożliwiającego taką sytuację. Pochodząca z Czech polityk nie wykluczyła, iż w przyszłości zamieszanie wokół wyboru RPO będzie stanowiło otwarcie “nowego frontu” sporu pomiędzy Polską, a KE.

“Słyszę od niektórych ekspertów z Polski, że RPO to ostatni bastion, na który mogą liczyć ci, którzy szukają uczciwego zajęcia się ich sprawą, bez uprzedzeń i wpływu dyskursu politycznego. Dlatego zdecydowałam zaangażować się w tę sprawę, kierując list do polskich władz” – powiedziała Jourova. Wiceszefowa KE doczekała się odpowiedzi ze strony wiceministra Konrada Szymańskiego, który zapewnił ją, że Polska będzie respektowała obecne prawo dotyczące instytucji ombudsmana. Polityk przyznała, iż przyjmuje tą odpowiedź, jednakże nadal ma wiele zastrzeżeń w tej kwestii i jak sama zaznaczyła – zamierza się bacznie przyglądać całej sytuacji. “Oczywiście nie zamierzam się angażować w wybór konkretnych ludzi” – dodała kobieta.

Czeszka odniosła się także do kwestii pytań polskiego rządu skierowanych do TK o zgodność europejskich wyroków z polską konstytucją. Wiceszefowa KE stwierdziła, iż prawo europejskie “ma prymat nad krajowym”. Przyznała jednak, że to orzeczenie niemieckiego TK podważające wyrok z Luksemburga w sprawie programu skupowania obligacji krajów strefy euro stworzyło precedens stawiający TSUE i europejskie prawo pod znakiem zapytania.

W dalszej części rozmowy skupiła się na kwestii unijnych funduszy. Przede wszystkim pochylając się nad sankcjami za nierespektowanie europejskiego prawa.  Czeska polityk przyznała, iż powinny być one proporcjonalne do naruszenia, jednakże chciałaby znaleźć również rozwiązanie, zgodnie z którym w przypadku zablokowania funduszy końcowy odbiorca (np. region, firma, organizacja korzystające z funduszy) nie zostały poszkodowane. Wiceszefowa KE chciałaby przenieść ciężar odpowiedzialności na rząd danego państwa.

-Na razie niczego nie przesądzam, ale to jest rozwiązanie, nad którym pracujemy. To jest ciężki środek, ale moim zdaniem konieczny, bo jak to mówię czasami nieco cynicznie, ci, którzy nie rozumieją wartości, rozumieją przynajmniej pieniądze. Takiego narzędzia brakowało w naszym systemie. I to nie tylko w ocenie KE, lecz także wielu państw, zwłaszcza płatników netto, którym nie podobało się finansowanie rządów, które nie respektują traktatów – powiedziała Jourova.

Możliwość zastosowania mechanizmu odebrania Polsce funduszy powiązuje w szczególności z kwestią respektowania praw osób LGBT. Wkrótce PE przyjmie rezolucję ogłaszającym UE jako “strefę wolności LGBT”, co nastąpi niemalże dwa lata po przyjęciu pierwszej uchwały o strefie wolnej od ideologii LGBT. W jej opinii Unia posiada już mechanizmy reagowania w takich przypadkach. Wspomina przede wszystkim o zablokowaniu przez KE wypłat z funduszy na rzecz sześciu polskich gmin. “Pieniądze europejskie idą na projekty, które nie dyskryminują” – stwierdziła wiceszefowa KE.