Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał bezprecedensowe orzeczenie, które może być momentem przełomowym dla środowisk LGBT. Czy to pierwszy krok w kierunku legalizacji małżeństw jednopłciowych?
Jakub Kwieciński oraz Dawid Mycek to dwójka homoseksualistów, która pobrała się w Portugalii. Mężczyźni po powrocie do Polski chcieli zarejestrować swój związek w warszawskim Urzędzie Stanu Cywilnego. Spotkali się jednak z reakcją zarówno ze strony dyrektora placówki, jak i wojewody mazowieckiego. Obydwoje postanowili rozstrzygnąć sprawę w sądzie, w tym celu składając skargę do sądu administracyjnego w Warszawie.
Sądowa batalia zakończyła się porażką homoseksualistów w sentencji orzeczenia. Nadzieje pozostawiają im jednak dwie rzeczy – prawnie przysługujące odwołanie do Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz… uzasadnienie orzeczenia WSA. Odnosi się ono wprost do zapisu art. 18 Konstytucji RP. Przepis określa funkcję ochroną państwa w stosunku do rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa oraz małżeństwa, które jest oznaczone jako związek kobiety i mężczyzny. Jednak pomimo jego istnienia zgodnie z uzasadnieniem orzeczenia WSA przepis Konstytucji “nie mógłby stanowić samoistnej przeszkody do dokonania transkrypcji zagranicznego aktu małżeństwa, gdyby w porządku krajowym instytucja małżeństwa jako związku osób tej samej płci była przewidziana”.
Warszawski sąd administracyjny otwiera tym samym furtkę do możliwości sformalizowania związku homoseksualnego w Polsce jako małżeństwa. Oznacza to, że jeżeli dwójka osób jednej płci zawrze akt małżeński w jednym z państw Unii Europejskiej, w którym małżeństwa osób LGBT są prawnie legalne, to Polska będzie miała możliwość ich zarejestrowania. Co więcej stołeczny sąd stoi na stanowisku, zgodnie z którym Konstytucja nie zabrania w żaden sposób ustawodawcy, aby ten zinstytucjonalizował status związków jednopłciowych.
Dla Kampanii Przeciwko Homofobii uzasadnienie WSA w Warszawie stało się wielkim zwycięstwem, obalającym “mit art. 18 Konstytucji”. Ciężko jednak stwierdzić, czy rzeczywiście cokolwiek zostało obalone w tym przepisie. Małżeństwo nadal pozostaje związkiem kobiety i mężczyzny, nadal nie zezwala na adopcję przez osoby homoseksualne dzieci i pojedyncze uzasadnienie nie zmieni jego zapisu.