Historyk IPN ujawnia: ksiądz Tischner był kontaktem operacyjnym SB

IPN wydał nową książkę o działaniach SB wobec gdańskiej Solidarności. Wynika z niej, że jeden z autorytetów III RP, ksiądz Józef Tischner, był informatorem SB.

„Już jest! 1000 stron fundamentalnych dokumentów SB o Solidarności, Wałęsie i ludziach Kościoła!” – zareklamował na swoim profilu na Twitterze historyk Sławomir Cenckiewicz nową pozycję IPNu – Kryptonim „Klan”. Służba Bezpieczeństwa wobec NSZZ Solidarność w Gdańsku Tom 2 – „Jedna z najważniejszych książek źródłowych IPN! Zaszczyt, że byłem jej naukowym recenzentem.”

Doktor Cenckiewicz ujawnił również fragment książki, z którego wynika, że ksiądz Tischner miał być współpracownikiem Departamentu IV MSW – częścią SB która zajmowała się walką z „antypaństwową” działalnością Kościoła i inwigilacją księży.
Z zamieszczonego fragmentu wynika, że ksiądz Tischner był rozpracowywany przez Wydział IV Komendy Wojewódzkiej MO w Krakowie w ramach SOR (Sprawy Operacyjnego Rozpracowania) o kryptonimie Leo. SOR ten zakończono w 1983 i w tym samym roku został zarejestrowany jako kandydat przez Departament IV MSW. Oznaczało to, że SB się nim interesuje i chce go pozyskać jako współpracownika, ale ksiądz Tischner nie musiał o tym wiedzieć – często SB po zarejestrowaniu kogoś jako kandydata dopiero szukała sposobów jak go zwerbować, na przykład kompromitujących kart z życiorysu.

Z zamieszczonego przez doktora Cenckiewicza fragmentu wynika jednak, że Tischner został ponownie zarejestrowany jako KO czyli Kontakt Operacyjny. Początkowo terminem tym SB określała współpracowników, którzy z jakiś względów – najczęściej przynależności do PZPR – nie mogli zostać oficjalnie zarejestrowani jako TW. Według instrukcji wprowadzonej w 1970 roku terminem KO określano jednak osoby, które podpisały zobowiązanie o współpracy i pobierały za swoje donosy wynagrodzenie. Główną różnicą w stosunku do TW był fakt, że KO byli werbowani do pomocy w konkretnych operacjach specjalnych.

Przykra ta rejestracja ks. Józefa Tischnera w kategorii KO i konsultanta Departamentu IV MSW… Szkoda pic.twitter.com/NIlhTNwoCk

— Sławomir Cenckiewicz (@Cenckiewicz) June 3, 2019

Według książki IPNu ksiądz Tischner trzynastego października 1988 został ponownie zarejestrowany przez SB jako konsultant. Konsultanci w terminologii SB były osobami, które były wykorzystywane w celach specjalistycznych, np. do pisania ekspertyz lub szkolenia funkcjonariuszy, chociaż ich stopień zaangażowania był mocno zróżnicowany. Tischner został wyrejestrowany dopiero 30 stycznia 1990, SB rozwiązano w maju tego samego roku.

Ksiądz Józef Tischner przez wiele lat działał aktywnie w opozycji antykomunistycznej i był w niej bardzo znaną i szanowaną postacią. Po upadku PRLu związał się ze środowiskiem liberałów. Wystąpił m.in. w reklamie Kongresu Liberalno-Demokratycznego i zasiadał w radzie programowej Unii Wolności. Wielokrotnie sprzeciwiał się przeprowadzeniu lustracji.