Szukano go od 200 lat. Polski dyplomata odnalazł starożytne miasto

Polski dyplomata rozwiązał jedną z największych zagadek historycznej geografii Azji Mniejszej. Odnalazł on, poszukiwane od dwóch stuleci, pozostałości Thebasy, starożytnego miasta na terenie dzisiejszej Anatolii.

Za odkryciem stoi radca ambasady RP w Ankarze Robert D. Rokicki. Dowiódł on, że Thebasa znajdowała się w miejscu dzisiejszej wsi Pinarkaya w południowej prowincji Karaman. Dyplomata przyznał, ze podróżował w tamte rejony ze względu na realizacje projektu humanitarnego. Jego celem był zakup protez i sfinansowanie rehabilitacji dla dziewczynki, która straciła nogi w bombardowaniu  Aleppo, a teraz mieszka w Turcji.

Rokicki mimo że z wykształcenia jest ekonomistą, to studiował także historię sztuki na UJ. Przyznał, że „rozglądał się po okolicy”, gdyż historyczno-archeologiczne zagadki są jego pasją od wielu lat.

Dyplomata zaznaczył, że odkrycie Thebasy było trochę przypadkowe, gdyż szukał innego miejsca, związanego z popularną legendą o siedmiu śpiących.

W rozmowie z PAP Rokicki opowiedział, że starożytny historyk Pliniusz pisał, iż Thebasa leżała w górach Taurus i była jednym z dwóch najznakomitszych miast Likaonii. Jednak ze względu na skąpe i niejednoznaczne informacje miasta poszukiwano w różnych miejscach, często bardzo odległych od siebie.

Gdy R. Rokicki trafił do Pinarkai dowiedział się, że dawna nazwa miejscowości brzmi Divaz, co fonetycznie w języku tureckim uderzająco przypomina Thebasę.

„Oczywiście w grę wchodziło kilka innych ważnych przesłanek. Na skraju osady wznosi się wzgórze z resztkami fortyfikacji, zachowały się ślady świątyni o niespotykanych w okolicy rozmiarach oraz pozostałości innych bizantyńskich budowli np. cystern. Jest też skalna nekropolia” – wyliczył Robert D. Rokicki. Dodał, że miejscowość niegdyś leżała u zbiegu ważnych szlaków, pośród rozległych pól obficie zaopatrzonych w wodę, które mogły wyżywić znaczną społeczność, co uprawdopodabniało wersję, iż chodzi o starożytną metropolię.

Polski dyplomata opublikował swoje odkrycie w periodyku „Gephyra” wydawanym przez Ośrodek Badań Kultury i Języków Śródziemnomorskich Akdeniz University.

Profesor Stephen Mitchell, jeden z najwybitniejszych badaczy Azji Mniejszej i członek Akademii Brytyjskiej, cytowany przez Anadolu Agency, powiedział, że odkrycie Rokickiego „rozwiązuje odwieczną zagadkę geografii historycznej Azji Mniejszej i dodaje zupełnie nowy rozdział do dziejów konfliktu między Bizancjum a Arabami w 10 i 11 wieku”.